Rusya: Nükleer santrale saldırı girişimi oldu! Bir nükleer santral bombalanırsa ne olur?

Rus yetkililer yaptığı açıklamada, Ukrayna’ya ait bir savaş insansız hava aracının gece boyunca Novovoronej nükleer santraline saldırı girişiminde bulunduğunu ancak herhangi bir hasara yol açmadan imha edildiğini söyledi.

Tesis operatörü Rosenergoatom, insansız hava aracının Voronej bölgesindeki tesise yakın bir noktada teknik savunma sistemleri tarafından düşürüldüğünü ve çalışır durumdaki 6. Ünitenin soğutma kulesine çarptıktan sonra patladığını söyledi.

Devlet nükleer enerji şirketi yaptığı açıklamada, “Yapısal bir hasar veya can kaybı yaşanmadı” dedi ve santralin güvenlik sistemlerinin etkilenmediğini, tesis ve çevresindeki radyasyon seviyelerinin normal seyrettiğini ekledi.

Ukrayna’dan olayla ilgili henüz bir açıklama yapılmazken, Rosenergoatom olayı “Ukrayna silahlı kuvvetlerinin Rus nükleer santrallerine yönelik bir başka saldırganlık eylemi” olarak nitelendirdi.

Bir nükleer santral bombalanırsa ne olur?

Dikkate alınması gereken birkaç husus var: Saldırı nükleer reaktöre mi yoksa yanındaki kullanılmış yakıt havuzuna mı yapılıyor? Nükleer santralin büyüklüğü ve yaşı da önemli faktörler.

Çoğu nükleer reaktör, hava bombardımanı, füze saldırısı veya uçak çarpması gibi aşırı olaylar için tasarlanmamıştır. Bu tür faaliyetler, muhafaza binasını parçalayıp reaktörü tahrip ederek reaktör çekirdeğinin erimesine neden olabilir. Ancak çoğu reaktör kalın beton ve çelik muhafaza yapılarıyla korunur; ancak kullanılmış yakıt havuzları, soğutma ekipmanları, yangın söndürme ekipmanları ve daha fazlasını içerebilen gerekli çevre alanları bu şekilde korunmayabilir.

Bazı araştırmacılar, kullanılmış yakıt havuzu yangınlarından Sezyum-137 salınımının, Çernobil ve Fukuşima kazaları sırasında meydana gelen reaktör kazalarından potansiyel olarak çok daha büyük olabileceğini öne sürüyor . Bu kazalar Ukrayna’da 100.000’den fazla ve Japonya’da 160.000’den fazla kişinin tahliye edilmesine neden oldu. Sezyum-137’ye maruz kalmak yanıklara, akut radyasyon hastalığına ve ölüme neden olabilir. Kullanılmış yakıt havuzları genellikle yoğun şekilde paketlenmiştir ve bu da soğutmayı kaybedip alev almaları durumunda hidrojen patlaması olasılığını büyük ölçüde artırır. Dünyanın ilk nükleer santral kazalarından biri, İngiltere’deki Windscale’de (şimdiki Sellafield) 1957’de iki grafit reaktörden birinin alev almasıyla meydana geldi. İyot-131 ve Polonyum-210 salınımı ve radyoaktif serpinti İngiltere ve Avrupa’ya yayıldı. İyot-131 tiroid kanserine neden olabilir ve Polonyum-210 insan hayatı için oldukça toksiktir.

İnşa halindeki nükleer santraller tarih boyunca defalarca saldırıya uğramıştır. Örneğin, İran’da inşa halindeki santraller 1984-1987 yılları arasında Irak tarafından defalarca havadan bombalanmıştır. Yugoslav Hava Kuvvetleri’ne bağlı savaş uçakları, Slovenya’nın 1991’de bağımsızlığını ilan etmesinden birkaç gün sonra, o dönemde faaliyette olan Slovenya’daki Krsko nükleer santralinin üzerinden tehlikeli bir geçiş gerçekleştirmiştir. Irak’taki sözde araştırma reaktörleri, 1981’de İsrail ve 1991’de ABD tarafından havadan bombalanarak yok edilmiştir. Bombalar, 1977’de İspanya’da ve 1982’de Güney Afrika’da inşa halindeki reaktörlere zarar vermiştir. 1982’de Fransa’da inşa halindeki bir nükleer santral, tanksavar füzeleriyle vurulmuştur.